Roosendaal heet met carnaval Tullepetaonestad. Het woord ‘tullepetaon’ stamt af van het Franse ‘poule pintade.’ Dit is een soort parelhoen. Een hoenderachtige vogelsoort. Een dier dus. Deze dieren zijn blauw met witte stippen. Van oudsher is ‘tullepetaon’ een scheldwoord voor Roosendalers, maar op de dag van vandaag is het, hét carnavalssymbool voor de Roosendalers. De blauwe en witte kleur van het oorspronkelijke dier komen terug in de kleding van de stichtingbestuurders, want zij dragen bij officiële gelegenheden een blauwe cape, witte sjaal en een blauwwitte steek.
In 1959 zag Stichting Carnaval Roosendaal het levenslicht. Dit is relatief laat, als je bedenkt dat er berichten zijn uit 1862 dat mensen al met maskers rondliepen. Veel mensen uit Roosendaal trokken naar Bergen op Zoom om daar te gaan dweilen en om de optocht van Krabbegat te bewonderen.
In 1950 werd al het Rijks Ambtenaren Carnaval (RAC) opgericht. Voordat de stichting in 1959 werd opgericht, waren er al kinderoptochten en een grote optocht in Roosendaal met als initiatiefnemer het lokale Oranje Comité. De stichting kon hier haar vruchten van plukken en begon dus niet helemaal op ‘nul.’ Wel moest de stichting het opnemen tegen de grote broers in Krabbegat en Kielegat. Het was dus de taak van de stichting om onderscheidend te zijn met een eigen aanpak en originaliteit om carnaval in Roosendaal op de kaart te zetten.
Er werd in Roosendaal gekozen voor één stadsprins tijdens carnaval in plaats van verschillende leutvorsten per wijk. De eerste stadsprins trad aan in 1958 en ook in het jaar 1959 was dezelfde persoon stadsprins. De prins moet traditiegetrouw elk jaar bij de start van het nieuwe seizoen worden herkozen. Naast de prins, worden ook de nar en sjampetter benoemd. Op die dag wordt er ook het liedjesfestival gehouden en om 19:33 uur wordt de ‘Tullepetaon’ op de Ouwe Markt gewekt en krijgt de Tullepetaon een nieuwe das om met een veldteken.
Bands die muziek maken tijdens carnaval zijn bij de meeste mensen wel bekend. In veel gevallen heten deze bands dweilorkesten. In Roosendaal heten dit soort bands zeulbands. Zeulen is wat de bands doen in plaats van dweilen. Verder kent Roosendaal een boerenraadsvergadering. Deze bijzondere gebeurtenis vindt plaats in het oude raadhuis. Tijdens deze gelegenheid ontvangt de burgemeester van Roosendaal de prinsen uit Roosendaal en de vijf kerkdorpen; Nispen, Moerstraten, Wouw, Wouwse Plantage en Heerle. Tijdens deze gelegenheid gaan de prinsen en burgemeester praten over nieuwe en leuke initiatieven.
Het programma tijdens carnaval is gevarieerd, onderscheidend, eigentijds en omvangrijk. Om wat voorbeelden te geven; Roosendaal kent de Kwakkelkrant. Een krant die huis-aan-huis bezorgd wordt door talloze vrijwillgers. Deze bezorging vindt plaats in de aanloop naar de echte viering van het feest. Kinderen worden op hun wenken bediend met evenementen als het Kaokelswarree, Brakkenzooi en Krielekesbal. Ook wordt er nog een Meeziengmiddag gehouden. De optocht in Tullepetaonestad vindt plaats op zaterdag, de zaterdag is bewust gekozen, zodat deze optocht niet gelijk valt met de optochten van Bergen op Zoom en Breda.
Op zondag starten sommige Tullepetaonen met een carnavalskerkdienst en in de namiddag is er een ‘rally’ met bussen georganiseerd. De zogenoemde ‘Otobusrellie.’ Verschillende bussen pendelen dan heen en weer tussen café’s en zalen in het centrum van Roosendaal en de buitenwijken.
Op de maandag staat de Leutmarkt op de agenda. Op de Markt in Roosendaal bieden verschillende verenigingen activiteiten in de vorm van spelletjes aan. De prins, nar en sjampetter openen de markt en verzorgen aan het einde de prijsuitreiking. Ter afsluiting vindt er nog een ballonnenwedstrijd plaats. Op dinsdag worden de kindermiddag en de kinderoptocht georganiseerd voor alle kinderen; Prallekes en Brakken genoemd.
’S Avonds komt de prins met zijn gevolg naar het raadhuis op de markt voor de slotceremonie. Deze slotceremonie duurt ongeveer tot 24:00 uur en dan wordt het nieuwe motto voor het volgende carnavalsjaar bekend gemaakt. Hiermee wordt de focus verlegd op het volgende carnavalsjaar in Tullepetaonestad.
